ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
Σε πολύ μικρή απόσταση από την Αγαλιανή (10 χλμ το πολύ) και ακτινωτά, βρίσκονται πολλά ενδιαφέροντα μέρη που μπορεί να επισκεφτείς. Τα κυριότερα είναι :
Το Κάστρο της Αρκαδιάς Το Κάστρο της Αρκαδιάς είναι σήμερα το κόσμημα της πόλης της Κυπαρισσίας, αλλά και ολόκληρου του Δήμου. Λόγω της θέσης του, προσφέρει στον επισκέπτη μία ανεπανάληπτη θέα, όχι μόνο προς την πόλη, αλλά και προς όλη τη γύρω περιοχή. Είναι το μπαλκόνι της Κυπαρισσίας για να μπορεί κανείς να αγναντεύει και να χαίρεται την ομορφιά του τόπου. Σύγχρονοι μελετητές, με βάση το χτίσιμό του, αποφάνθηκαν ότι είναι φράγκικο χτίσμα, μιας και τέτοιου είδους χτίσματα εμφανίζονται μετά το 1205.
Κατά τη Μυθολογία, η Κυπαρισσία υπήρξε κτίσμα των «Γιγάντων» (προσωποποιήσεις των ορμών της θάλασσας), οι οποίοι φαίνεται πως έχτισαν και την ακρόπολή της στην οποία πυργώθηκε το κατοπινό βυζαντινοφράγκικο κάστρο της. Ένα κάστρο χτισμένο με πέτρες μήκους 4μ. και πλάτους 1,64μ., και άλλες μήκους 1,38μ. και πλάτους 1,80μ. οι οποίες (λόγω του μεγέθους τους) αποτελούν απόδειξη ότι χτίστηκε από τους Γίγαντες.
Γύρω στο 10ο με 11ο αιώνα, φαίνεται πως η Κυπαρισσία αλλάζει όνομα και γίνεται Αρκαδιά, από τους πολλούς Αρκάδες που αναγκάστηκαν στους δύσκολους καιρούς να αφήσουν την κακοτράχαλη γη τους. Από τότε και στο εξής το Κάστρο των Γιγάντων λέγεται Κάστρο της Αρκαδιάς. Το Κάστρο της Αρκαδιάς παίζει σπουδαίο ρόλο στα χρόνια της Φραγκοκρατίας που ήρθαν μετά τις Σταυροφορίες των Δυτικών Ευρωπαίων. Πολλοί Φράγκοι σχεδίαζαν την κατάληψη κάποιων νησιών και κάποιων παράλιων περιοχών στις οποίες συμπεριλαμβανόταν και το Κάστρο της Αρκαδιάς. Τις πρώτες δεκαετίες του 13ου αιώνα, το κάστρο πέφτει στα χέρια των Φράγκων και παραμένει σε αυτούς για τους επόμενους 2 αιώνες.
Στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, το φρούριο της Κυπαρισσίας ανακαινίζεται στα πλαίσια της οργανώσεως των παράκτιων περιοχών. Στις 4 γωνίες του φρουρίου χτίζονται προπύργια, ένας εκ των οποίων άντεξε στο πέρασμα των αιώνων και είναι ο πύργος της ανατολικής πλευράς, ο οποίος φέρει το όνομα «Πύργος του Ιουστινιανού».
Το 1432 στο Κάστρο αφεντεύουν οι Παλαιολόγοι και ξανακυματίζει η σημαία με τον βυζαντινό αετό έως το 1460 που η Αρκαδιά περνά στα χέρια των Τούρκων και 10.000 Αρκαδινοί υποχρεούνται να μετοικήσουν στα μικρασιάτικα παράλια. Ακολουθεί η περίοδος της πρώτης Τουρκοκρατίας, η οποία κρατά ως το 1685. Οι Τούρκοι οχυρώνονται στο κάστρο για να αντιμετωπίσουν Έλληνες και Ενετούς, αλλά η οχύρωση στα χρόνια αυτά δεν ήταν εντυπωσιακή, απλώς συμπληρωματική εκείνης των Φράγκων.
Από το 1685 ακολουθεί η περίοδος της ενετοκρατίας ως το 1715. Οι Ενετοί ξανάχτισαν τα γκρεμισμένα μέρη του κάστρου (πύργους και επάλξεις), τα οποία είχαν ανατινάξει οι Τούρκοι πριν το χάσουν, και του πρόσθεσαν και άλλες οχυρώσεις, αλλά δυστυχώς τα γκρέμισαν πριν ξαναπέσει στα χέρια των Τούρκων.
Το 1830 περίπου, μετά τη ναυμαχία του Ναυαρίνου, το Κάστρο της Αρκαδιάς έπεσε στα χέρια των Ελλήνων.
Γύρω στο 1970 χτίστηκε το υπαίθριο θεατράκι, το οποίο έχει φιλοξενήσει πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις (αρχαίες τραγωδίες, θεατρικές παραστάσεις, ποιητικές βραδιές, μουσικές βραδιές κ.ά.).
Τους καλοκαιρινούς μήνες στο χώρο του κάστρου λειτουργεί αναψυκτήριο, όπου οι επισκέπτες του Κάστρου μπορούν να "ξεδιψάσουν" αγναντεύοντας τη θέα...
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΑΣ Ο επισκέπτης που θα βρεθεί στο Δήμο Κυπαρισσίας μπορεί να θαυμάσει πολλά αξιόλογα μέρη. Κάποια από αυτά είναι ο Αρχαιολογικός Χώρος της Περιστεριάς, ο οποίος θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα κέντρα πρωτομυκηναϊκού πολιτισμού, και το Φαράγγι που βρίσκεται δίπλα από τον Αρχαιολογικό Χώρο.
ΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ Σε απόσταση 5 με 7 χιλιομέτρων από την Αγαλιανή (εξαρτάται πιο δρόμο θα ακολουθήσεις), βρίσκεται η παραλία του Αγιαννάκη και είναι ένα από τα ομορφότερα μέρη του νομού Μεσσηνίας. Γειτονεύει με τις παραλίες Βουνάκι και Ελαία. Χρυσές συνεχόμενες αμμουδιές χιλιομέτρων, τις οποίες βρέχει ο Κυπαρισσιακός Κόλπος δεν έχουν καμία απολύτως τουριστική υποδομή. Οι αμμουδερές παραλίες του Κυπαρισσιακού Κόλπου προσελκύουν τις θηλυκές χελώνες οι οποίες βγαίνουν τη νύχτα για να φτιάξουν τη φωλιά τους και να γεννήσουν τα αυγά τους. Τα χελωνάκια εκκολάπτονται 2 μήνες αργότερα και βγαίνουν από τη φωλιά του το βράδυ. Είναι προσαρμοσμένα να βρίσκουν τη θάλασσα από την αντανάκλαση των αστεριών <και του φεγγαριού> πάνω στην επιφάνεια της. Τα δυνατά ανθρωπογενή φώτα όμως στο πίσω μέρος της παραλίας (φώτα δρόμου, σπιτιών, ξενοδοχείων, εστιατορίων, κέντρων διασκεδάσεως, κτλ) μπερδεύουν τα νεογνά καθώς έχουν πολύ μεγαλύτερη ένταση από τις φυσικές πηγές φωτός. Χιλιάδες χελωνάκια λοιπόν, βγαίνουν στις παραλίες του νότιου Κυπαρισσιακού Κόλπου κάθε χρόνο, την καλοκαιρινή περίοδο και κάνουν το πρώτο τους ταξίδι στη θάλασσα, που μοιραία πολλές φορές καταλήγουν στο πίσω μέρος της παραλίας πατημένα από αυτοκίνητα ή χαμένα αναζητώντας αυτά τα πολύ «φωτεινά και κοντινά αστέρια» που στην πραγματικότητα δεν είναι άλλα από τα φώτα μας.
Η ΝΕΔΑ
Τα τελευταία χρόνια πολλοί ξένοι σταματάνε στο χωριό μας και ρωτάνε αν πηγαίνουν καλά ή πως θα πάνε στη Νέδα.
Ας γνωρίσουμε λοιπόν και εμείς λίγο τη Νέδα μέσα από τις σελίδες του βιβλίου μας, και με πρώτη ευκαιρία ας κάνουμε μια επίσκεψη στα Πλατάνια όπου παρουσιάζει και τα καλύτερα αξιοθέατα της.
Η Νέδα λοιπόν,ή το ποτάμι του Μπουζιοΰ όπως το ξέρουμε καλύτερα, δεν ήταν πάντα το ξεροπόταμο που γνωρίζουμε, έχει ένα ένδοξο παρελθόν και είναι τουλάχιστον στην Ελλάδα (δεν γνωρίζω παγκόσμια) το μοναδικό ποτάμι με θηλυκό όνομα.
Το ονομά της το πήρε από τη θεότητα -νΰμφη Νέδα του όρους Λυκαίου, όπου και οι πηγές του ποτάμιου, η οποία μαζί με τις άλλες δυο νύμφες την Θεισόη και την Αγνώ ανέθρεψαν το Δία,και οι Θεοί της μυθολογίας τις αντάμειψαν ως εξής: Η πρώτη έδωσε το ονομά της στο ποτάμι που πήγαζε από το Λΰκαιο, η δεύτερη σε μία πόλη που χτίσθηκε στην περιοχή της αρχαίας Φυγαλείας, και η τρίτη σε μία πηγή που είχε την ίδια ποσότητα νερού χειμώνα καλοκαίρι και από εκεί πηγάζει ο ποταμός Ίστρος.
Οι Αρκάδες ονόμαζαν το Λΰκαιο όρος Όλυμπον και Ιερά κορυφή.
Λέγει λοιπόν η μυθολογία μας:
Η Ρέα για να γλιτώσει το μωρό που ήταν έγκυος,από τον πατέρα του, θεό των Ελλήνων Κρόνο,ο οποίος ως γνωστόν, για να μην κινδυνέψει η θεοτητά του, έτρωγε τα παιδιά του, όταν επρόκειτο να γεννήσει πήγε και κρΰφτηκε στο Λΰκαιο όρος, όπου την φρόντισαν οι τρείς νύμφες στον τοκετό και αργότερα φρόντισαν και το μωρό, το μωρό που γεννήθηκε ήταν ο Δίας.
Στο Λΰκαιο όρος υπάρχει και μια περιοχή η οποία λέγεται Κρητέα και έτσι υπήρχε αντίλογος στους Κρήτες οι οποίοι ισχυριζόντουσαν ότι ο Δίας γεννήθηκε στην Κρήτη (Ιδαίο άντρο).
Τα παραπάνω αναφέρονται από τους αρχαίους συγγραφείς Στράβωνα τον γεωγράφο, ο οποίος έζησε από το 60 π.χ έως το 20 μ.χ περίπου και ο Παυσανίας,ο οποίος έζησε έναν αιώνα περίπου αργότερα από τον Στράβωνα.
Το σημερινό ξεροπόταμο της Νέδας ήταν πλωτό για μικρά πλοία κατά την αρχαιότητα, αλλά και τους Βυζαντινούς χρόνους μέχρι την περίοδο της Φραγκοκρατίας, ο Παυσανίας αναφέρει στα Αρκαδικά «Τα προς τη θαλάττη δε και αναπλείται ναυσίν οΰ μεγάλαις η Νε'δα » , αναπλέω σημαίνει ότι πλέω αντίθετα από το ρεΰμα του ποταμοΰ (από τις εκβολές προς τις πηγές).
Στην αρχαιότητα με τα πολλά δάση υπήρχαν και πολλές βροχοπτώσεις, τα νερά τον γΰρω ρεμάτων έπεφταν στην κοίτη της Νέδας, την πλοΰτιζαν σε νερά και την έκαναν πλωτή, αφοΰ το πλάτος της δεν ξεπερνούσε τα δέκα μέτρα (σε μερικά σημεία λέγεται ότι μπορούσες να πηδήξεις από τη μία μεριά στην απέναντι) και το βάθος της ξεπερνούσε τα δύο μέτρα.
Υπάρχουν μαρτυρίες ότι στο χωριό Μαρίνα (σημερινή Σμαρλίνα) , αλλά και σε άλλα σημεία, φαίνονται οι κρίκοι που έδεναν τα πλοία.
Η κοιλάδα της Νέδας, εκτάσεως περίπου τριών χιλιάδων στρεμμάτων ήταν πηγή πλούτου για την περιοχή , καλλιεργούνταν δημητριακά, οπωροκηπευτικά αρδευόμενα από τα νερά του ποταμίου, ζωοτροφές και οι κάτοικοι των γΰρω περιοχών ευημερούσαν.
Περίπου το 1300 (μ χ) έγιναν γεωλογικές μεταβολές στην περιοχή, ενώθηκαν τα βουνά της Τριφυλίας και της Ολυμπίας στη θέση στόμιο και σχηματίσθηκε μία υπόγεια σήραγγα μήκους περισσότερο από 80 μέτρα ύψους 15 και πλάτους 10 μέτρων. Τη σήραγγα αυτή επισκέπτονται στις μέρες μας οι περισσότεροι επισκέπτες.
Σε κάποια εποχή μεγάλων καταιγίδων και βροχοπτώσεων έφραξε το στόμιο από δένδρα, θάμνους κλπ και σχηματίσθηκε μία μεγάλη λίμνη, από την πίεση του νερού ξεφράχθηκε το στόμιο και το νερό ορμητικό ξεχύθηκε στην κοιλάδα, παρέσυρε τα εύφορα χωματά της και συγχρόνως την γέμισε με πέτρες που κατέβασε. (Υπάρχει και ένας σχετικός θρύλος στην περιοχή για μία χήρα με τον όμορφο γιό της).
Το φαινόμενο αυτό επαναλήφθηκε αργότερα το 1925 με αποτέλεσμα η εύφορη κοιλάδα, ειδικότερα προς την πλευρά της Τριφυλίας να εξαφανισθεί στο μεγαλύτερο μέρος της.
Ένας άλλος παράγοντας που συνέβαλλε αποφασιστικά στη διαμόρφωση της σημερινής μορφής της κοίτης και της πεδιάδας της Νέδας ήταν και το Βερβιτσάνικο ποτάμι Σκαρτσίβας, το ποτάμι αυτό κατεβάζει πολλές πέτρες και έτσι διαμόρφωσε ένα φυσικό ανάχωμα από την πλευρά της Ολυμπίας με αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη καταστροφή να παθαίνουν τα καλλιεργήσιμα κτήματα των κατοίκων του σημερινού δήμου Αυλώνος.
Για επικοινωνία με την ιστοσελίδα μας: κος Γεώργιος Χάλαρης, τηλ. 6944347609,
Ηλεκτρονική διεύθυνση: agaliani.trifilias@gmail.com
Επιστροφή στη σελίδα "ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ"